Uitbuiting van kinderen en jongeren begint doorgaans op subtiele wijze. Hoe herken je als professional de signalen? En waar kun je terecht als je een vermoeden van uitbuiting hebt?
Door deze acht fasen te herkennen, kunnen hulpverleners eerder signaleren wanneer een relatie gevaarlijk wordt en tijdig ingrijpen.
Dit zijn de acht fasen van intieme terreur tot femicide:
- Verleden van controle of geweld
De (toekomstige) pleger heeft eerder controlerend of gewelddadig gedrag vertoond — in vorige relaties of andere contexten. - Snelle relatieontwikkeling
De relatie gaat razendsnel: veel aandacht, beloftes en intensiteit. Het lijkt romantisch, maar dient vaak om controle te vestigen. - Dwingende controle
De partner bepaalt wat de ander doet, met wie ze omgaat of hoe ze zich gedraagt. Jaloezie, isolatie en financiële of emotionele afhankelijkheid spelen een rol. - Trigger
Er ontstaat iets dat de controle bedreigt: de partner wil bijvoorbeeld uit elkaar gaan, of er is verlies van status of werk. - Escalatie
De controle neemt toe. Er komen bedreigingen, stalking, fysiek of seksueel geweld. De situatie wordt steeds instabieler. - Veranderend denken
De pleger begint te denken dat moord de enige oplossing is — uit wraak of het onvermogen om controle los te laten. - Planning
Er worden voorbereidingen getroffen: een wapen, een locatie, het slachtoffer isoleren. Vaak ook digitaal speurwerk of dreiging via apps. - Femicide
De moord zelf, soms gevolgd door zelfdoding of geweld tegen anderen.
Wat kun jij als hulpverlener doen?
- Let op signalen van coercive control (dwingende controle): isolatie, angst, afhankelijkheid.
- Neem uitingen van angst of dreiging altijd serieus, ook als er (nog) geen fysiek geweld is.
- Samenwerking met huiselijk-geweld- en veiligheidsketens (zoals Veilig Thuis) is cruciaal.
