Schakel een versnelling terug

Bijna de helft van de Nederlandse bevolking krijgt vroeg of laat mentale problemen. Ondanks alle inspanningen om dit te verbeteren, zit daar geen vooruitgang in.

De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) heeft daarom het advies 'Op de rem! Voorbij de hypernerveuze samenleving' uitgebracht.

Daaruit zijn een aantal aanbevelingen te destilleren. Niet alleen voor je cliënten, maar met name ook voor jezelf.

1. Zet bewust ‘lege tijd’ in
   Het advies benadrukt het belang van vertraging als tegenwicht tegen de hypernerveuze samenleving. Reserveer in je werkweek momenten waarin je niets hoeft - geen telefonische consulten, geen administratie, geen planning - zodat je kunt herstellen, reflecteren en opladen. 
   

2. Werk aan verbinding met collega’s en netwerk
   Het rapport pleit voor meer verbinding als waarde in het werkveld. Onderhoud betekenisvolle relaties binnen je team en met andere professionals, zodat je niet alleen staat in de prestatiedruk, maar kunt steunen en gesteund worden.

3. Herken en weerleg zelfsturende prestatiedruk
   Wees je bewust van de interne en externe druk om voortdurend beter, sneller en efficiënter te presteren. Reflecteer op je normen: is het realistisch? Het advies noemt de “zelfsturende prestatiesamenleving” als kernprobleem.

4. Stimuleer verscheidenheid in werkvormen en waardering
   Het rapport benadrukt verscheidenheid als tegenkracht tegen uniform prestatiedenken. Sta open voor verschillende manieren van werken, van herstelondersteuning tot contact, en waardeer diversiteit in aanpak en outputs - in plaats van enkel kwantitatieve resultaten. 
   

5. Breng grenzen aan tussen werk en privé
   Het document wijst op versnelling als factor die mentale druk vergroot. Zorg dat je niet 24/7 in de aan-stand staat omdat de cultuur versnelling en constante bereikbaar­heid stimuleert. Maak expliciet ruimte voor offline, ontspanning en herstellen.
   

6. Reflecteer op je rol in de systeemdruk
   Realiseer je dat je als professional onderdeel bent van een systeem dat de hypernerveuze cultuur kan versterken of verzachten. Neem verantwoordelijkheid voor je eigen werkomgeving: hoe draag je bij aan rust of juist aan continue versnelling?
   

7. Vraag ondersteuning en draag bij aan cultuurverandering
   Het advies benadrukt dat een sociaal-culturele verandering een gezamenlijke verantwoordelijkheid is. Als hulpverlener kun je niet alleen zorgdragen voor anderen, maar ook pleiten voor organisatie­structuren die zorgen voor jouw geestelijke gezondheid: overleg, supervisie, beleidsinbreng.