De vader, moeder en jongere broer van je patiënt zitten bij in je behandelkamer. Hun wanhoop is bijna tastbaar. Want je patiënt denkt aan zelfmoord, en heeft zich afgesloten voor zijn familie. Waarmee open je het gesprek?
Hoe groot de verleiding ook is: in de behandeling van jongeren met suïcidaliteit moet je niet de redder willen zijn voor ouders. “De belangrijkste switch die je als hulpverlener moet maken is van willen oplossen naar het echt willen zien van de ander,” vertelt Janke Versteeg, systeemtherapeut bij Karakter, in de podcast van de GGZ Ecademy. Zo kom je bij de onderliggende problemen waar het echt om draait.
Hoe begin je zo’n gesprek?
Ouders, broers en zussen die meekomen naar de behandelkamer, gaan gebukt onder veel emoties. Janke zet in zo’n gesprek drie stappen. Stap 1: emoties en gedachten laten uitspreken. Stap 2: verkennen wat er bij die emoties komt kijken. En dan stap 3: wensen en verlangens bespreken.Janke: “De suïcidaliteit neemt dan niet direct af. Maar dankzij de veerkracht van naasten kun je het wel bespreken.”
Janke: “Je begint met de vraag: wat betekent het dat jullie kind zegt dat het niet verder wil leven? Daarmee geef je naasten taal aan gevoelens die zó groot zijn dat eigenlijk er geen woorden voor zijn. (...) Dan kun je ook dingen bespreken als: wie herkent dit? Heeft iemand anders dit zelf misschien ook meegemaakt? Dat is een eerste aanzet voor het onderzoek naar hoe je met elkaar met deze situatie aan kunt gaan.”
Wat vraagt dit van jou?
Het vraagt moed en lef om een gesprek op zo'n manier te voeren. Als hulpverlener moet je de spanning van zo’n gesprek kunnen verdragen. De kunst is dat je oog en oren houdt voor alle perspectieven en dat je als hulpverlener alles met elkaar verbindt. “Dat is echt topsport!”
In deze podcast leer je van Liesbeth en Janke:
-
Wat moet je moet doen als een jongere niet wil dat je informatie deelt met ouders?
-
Hoe zorg je in dit soort spannende situaties zelf voor steun in je team?
-
En hoe is de rol van broers en zussen? (Spoiler: die kan nog wel eens verrassend verfrissend zijn…).